“Ik weet ineens waar het begonnen is!”, riep een cursist laatst.
We bespraken de oorzaak van angst voor spreken in het openbaar, die zoveel mensen hebben.
“Ik was een jaar of tien”, vervolgde hij, “toen ik een spreekbeurt moest houden. In die tijd was ik gek op de visserij. Dus ik besloot om dat als onderwerp te nemen. Al snel kwam ik er achter, dat het een saai verhaal dreigde te worden, dus ik zocht naar iets aparts. Ik kreeg een geweldig idee: ik zou de hele klas op een broodje haring trakteren! Mijn moeder hielp me met het snijden van brood met stukjes haring. De hele klas was enthousiast en ik zo trots als een pauw. Maar mijn meester zei dat ik maar een zes kreeg, want het was niet informatief genoeg. Vanaf dat moment is er bij mij iets geknakt”.
Het lijkt een onbeduidend voorbeeld, maar op die leeftijd heeft het oordeel van een meester of een juf een geweldige impact. De boodschap is duidelijk: een spreekbeurt moet informatief zijn. De opzet van de cursist, om er een ervaring van te maken, werd door zijn meester niet op prijs gesteld. Jammer, dat die reactie meer indruk op hem maakte dan die van zijn klasgenoten.
Honderden lezingen die ik heb mogen bijwonen, hadden een hoog informatief gehalte. De sprekers waren kenners op hun gebied en maakten vaak gebruik van sheets of PowerPoint. Toch kan ik me er niet veel van herinneren. Zelden of nooit werd het een gebeurtenis, een ervaring.
Hoe creëer je dat?
Zo eenvoudig. Het enige dat u hoeft te doen, is uw betoog persoonlijk te maken. Gebruik een verhaal, een voorval, iets dat indruk op u gemaakt heeft. Vertel dat zo beeldend mogelijk en klaar is kees!
Ervaren sprekers beginnen vaak met:”op weg hier naar toe hoorde ik een interessante discussie op de radio” , of: “Toen ik vorige week deze lezing zat voor te bereiden, zei mijn vrouw ineens….”. Voelt u wel? We worden onmiddellijk meegenomen in een verhaal, een gebeurtenis. We kunnen onze natuurlijke nieuwsgierigheid haast niet bedwingen. We willen weten waar die discussie over ging of welke opmerking die vrouw maakte.
De spreker heeft al met de eerste zin zijn doel bereikt: de onverdeelde aandacht van zijn publiek! En wat heeft hij gedaan? Niets anders, dan een ervaring delen met zijn publiek.
Nóg beter is het gebruik maken van demonstraties.
Ik zag enkele jaren geleden een seminar van Robert Benninga over de kracht van positief denken. Aan het eind stak hij een kaars aan, om de kracht van positief denken te demonstreren. De hele zaal moest zich concentreren en met gedachtekracht de kaars uit krijgen. Na enkele pogingen van volledige concentratie zei hij:”Natuurlijk gebeurt er niets, tenzij we nog één ding doen: actie ondernemen!” En hij blies de kaars uit. Boodschap duidelijk. Positief denken is prima, maar zonder actie heeft het geen zin.
Herinnert u zich nog het moment, dat Prins Claus zijn stropdas afdeed, of, recenter, het salueren van Pim Fortuyn met de woorden: “at your service”? In beide gevallen gaat het om een eenvoudig beeld, waarmee de boodschap duidelijk wordt overgebracht.
Het kan nog eenvoudiger: denk eens aan de verjaardagsfeestjes in september. Daar worden de vakantieverhalen verteld. Zelfs de mensen, die normaal gesproken niet zo op de voorgrond treden, praten dan honderduit over de bijzondere ervaring die ze in Indonesië hadden, of hoe goedkoop Turkije is. En iedereen hangt aan hun lippen!
Elke spreker, die put uit eigen ervaring, is boeiend. Helaas zijn de meeste sprekers zich daar niet van bewust.
Want op het moment, dat we een gehoor moeten toespreken, slaan de zenuwen toe. Dan vragen we ons af, of ons verhaal wel boeiend genoeg is, of we wel voldoende en juiste informatie verwerkt hebben. En vooral: of we niet af zullen gaan!
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond, dat onze lichaamstaal verreweg de belangrijkste drager van onze communicatie is. Toch blijven veel mensen zich nog verstoppen achter katheders, met achter zich een scherm waar hun tekst op geprojecteerd wordt. Allemaal maatregelen, om te voorkomen dat er iets mis gaat. Helaas betekent het tevens, dat er niks bijzonders zal gebeuren. Een kans gemist!
Kom achter het spreekgestoelte vandaan! Bedenk welke beelden, verhalen of demonstraties uw boodschap verduidelijken. Maak van uw lezing een ervaring, úw ervaring! Uw publiek zal u er voor belonen!
Geniet van het leven!
Rob Janssen
info@spraakmaker.nl